Inwestowanie to ta dziedzina życia, która interesuje większość osób poszukujących to coraz „lepszych” okazji do pomnażania zebranego kapitału. Obecnie, istnieje wiele możliwości, które pozwalają drobnym inwestorom spełnić swoje postanowienie. Wybór opcji zależy tak naprawdę od poziomu akceptacji ryzyka związanego z utratą zainkasowanej wartości, jak również z cierpliwością. Jedną z okazji jest właśnie rynek crowdfundingowy, a mówiąc precyzyjnej crowdinvestingowy.
Samo pojęcie crowdfudning pojawiło się po raz pierwszy w 2006 roku i zostało sformułowane przez Michael Sullivan. Natomiast umownie za początki rynku uznaje się rok 2008, kiedy to wystartował pierwszy portal Indiegogo. Służył on do finansowania wielu projektów – począwszy od filmów, aż po małe i duże start-up’y.
W Polsce, taka forma finansowania przedsięwzięć rozwinęła się tak naprawdę na przełomie roku 2020 i 2021. Można wręcz powiedzieć, iż była ona spowodowana sytuacją epidemiczną na świecie i brakiem pewności o przyszłość. W połączeniu z niskim, bliskim zeru oprocentowaniu, spowodowało, że część osób rozpoczęło przygodę z inwestowaniem w spółki emitujące akcje na platformach crowdfundingowych.
Niestety, te pozytywne zjawisko uwypukliło największe bolączki rynku. Mianowicie, jedną z nich jest brak wiedzy potencjalnych inwestorów detalicznych o tym jak powinno się inwestować w wyżej wspomniane spółki.
Z kolei ten brak, przekłada się w późniejszym etapie na kondycje rynku, na którym owi inwestorzy nie dokonują już transakcji w obawie przed kolejnymi rozczarowaniami w wyniku nie spełnionych oczekiwań przez emitenta, którego akcje wcześniej nabyli.
Powstaje więc za tem pytanie, na co powinno zwracać się uwagę przy wyborze spółki?
Jest to pytanie z serii trudnych, bo właściwie nie ma tu jednoznacznej odpowiedzi.
Z pewnością, to co można odrazu śmiało powiedzieć, to brak emocji. Nie należy opierać swojej decyzji tylko i wyłącznie w oparciu o to, czy czy dana spółka Nam się podoba czy nie. Zawsze należy spojrzeć na detale, nigdy na „ładne opakowanie„.
Ok, łatwo się mówi, ale co właściwie oznaczają detale?
Poniżej w punktach, wypisałem elementy na które warto zwrócić uwagę oraz jakie pytania należy sobie zadać by mieć większą pewność przy wyciąganiu wniosków.1. Produkt
-
Jaką propozycje wartości oferuje spółka i komu?
- Czy dany produkt/usługa jest możliwa w komercyjnym zastosowaniu?
- Do kogo skierowana jest oferta? Profil behawioralny potencjalnego klienta.
-
Jak wygląda rynek?
- Czy jest zapotrzebowanie na produkt bądź usługę oferowaną przez spółkę?
- Jaki jest potencjał tego rynku?
- Gdzie dokładnie jest on zlokalizowany? Rynek krajowy, zagraniczny.
2. Spółka
-
Jak wygląda pomiot, który emituje akcje?
- Czy przedstwiony produkt/ usługa jest jego własnością?
- Kto jest właścicielem spółki?
- Gdzie jest zarejestrowana spółka?
- Jak długo funkcjonuje podmiot? Historia spółki oraz początki jej istnienia.
3.Kadra
-
Kto przewodzi projektowi
-
Czy podmiot posiada kluczowych pracowników?
- Ich kompetencje oraz wpływ na powodzenie przedsięwzięcia.
4. Model biznesowy
-
-
Sposób funkcjonowania spółki.
- Jak powstaje produkt/usługa?
- Kanały sprzedaży;
- Metody pozyskania klienta; reklama; marketing;
- Partnerzy oraz ich rola w życiu spółki;
- Zasoby spółki;
- Zasoby kapitałowe;
- Zasoby infrastrukturalne;
- Zasoby ludzkie;
-
Strategia biznesowa;
- Cele spółki na najbliższe 5 – 10 lat;
- W jaki sposób spółka chce je realizować?
- Czy obrany kierunek jest właściwy?
- Możliwość wystąpienizmian na rynku, nowe przepisy prawne, pojawienie się przełomowej technologii etc.
-
5. Kwestie finansowe*
-
Na czym spółka de facto zarabia?
- Strumienie przychodów;
- Marża na produkcie/usłudze;
-
Jakie spółka ma koszty?
- Jak wyglądają koszty prowadzenia działalności?Tzw. koszty operacyjne
- Jaki jest koszt wytworzenia produktu/usługi?
- Zobowiązania spółki i stopień wywiązania się z nich;
- Zasoby finansowe;
- Czy występują ryzyko walutowe?
- Czy występuje ryzyko zmienności poziomu ponoszonych kosztów?
- Wpływ na osiągane przychody;
-
Zysk/Strata spółki za poprzedni rok;
- Jeżeli strata, to z czego ona wynika?
- Prognoza na najbliższy rok, do 3 lat;
6. Parametry emisji
-
Emisja;
- Czy jest to pierwsza emisja spółki?
- Jeżeli nie, to jak wyglądały poprzednie emisje? Czy spółka wywiązała się z działań, na które chciała pozyskać fundusze?
- Czy jest to pierwsza emisja spółki?
-
Kwota środków oraz ich celowość;
- Czy prezentowana kwota nie jest zbyt duża jak na potrzeb spółki?
- Słuszność przeznaczenia środków na prezentowane cele;
- W jaki sposób przełożą się one na sposób funkcjonowania spółki?
- Czy przełożą się na zwiększenie przychodów, a co za tym idzie zysku?
- Wykonalność prezentowanych działań i termin ich realizacji;
-
Cena za 1 szt. akcji;
- Czy wycena emisyjna spółki nie jest przeszacowana?
- Czy spółka posiada wycenę przez biegłego rewidenta?
- Jeżeli tak, to jak ma się wycena emisyjna w stosunku do niezależnej wyceny ?
- Czy cena akcji jest zasadna patrząc na to co reprezentuje sobą spółka?
- Czy wycena emisyjna spółki nie jest przeszacowana?
-
Jaki procent oferowanych akcji stanowią w całkowitej ilości akcji?
7. Korzyści dla Inwestora
-
Kiedy spółka planuje debiut na rynku regulowanym?
- Na jakim konkretnie rynku regulowanym spółka planuje debiut?
- Czy został podany konkretny przedział czasowy debiutu i jak bardzo jest on odległy?
- Czy spółka podjęła jakiekolwiek prawnie wiążąca działania w kierunku debiutu?
-
Jak wygląda polityka dywidendowa?
- Kiedy planowane są pierwsze wypłaty dywidendy?
- Warunki wypłaty (konkretne);
- Np. W momencie uzyskania przychodu na poziomie X, 10% wypracowanego zysku zostanie przeznaczone na dywidendy dla akcjonariuszy.
- Jaki procent zysku zostanie przeznaczony na dywidendy?
